हराएको नेपाली संस्कृति खोज्न बर्मा जानुपर्छ

प्रकासित मिति: २१ चैत्र २०७४, बुधबार १३:२३

कुमार कार्कीद्धारा लिखित जीवन संघर्ष नामक पुस्तक बिमोचित

काठमाण्डौ । थाई नेपाली संघको अध्यक्ष कुमार कार्की द्धारा लिखित जीवन संघर्ष नामक कृतिको बुधबार सस्कृतबिज्ञ सत्यमोहन जोशीले बिमोचन गरेका छन् । नेपाली भाषा, संस्कृति र पहिचान संरक्षणणमा टेवा पु¥याउने उदेश्य सहित पुस्तक प्रकाशनमा आएको हो ।
बिमोचन पछि बोल्दै संस्कृतबिद्धसत्यमोहन जोशी जीवन संघर्ष पुस्तकले नेपाली डायस्पोराको सांस्कृतिक चित्र हो । हामी जहाँ भए पनि हामी नेपाली हौँ, यस पुस्तकले यो विचारलाई अनुसरन गरेको बताए ।
समीक्षक र मिडिया विज्ञ, प्रा. रामकृष्ण रेग्मीले पुस्तकले कुमार कार्कीजीको जीवन यात्राको फोटोझैँ छर्लङ्ग पारेको बताउँदै यो पुस्तक सबै नेपालीले पढ्नुपर्नेमा जोड दिए ।
आध्यात्मिक गुरु एवम् डा.चिन्तामणि योगीले यस पुस्तकले बर्मामा रहेका नेपालीहरूबीच नेपालीपना बुझ्न ज्यादै सफल भएको बताउँदै हराएको नेपाली संस्कृति खोज्न बर्मा जानुपर्नेमा जोड दिदै नेपाली संस्कृति भाषा र परम्पराको संरक्षणमा युवा पुस्ता लाग्नु पर्नेमा जोड दिए । पुस्तकका लेखक कुमार काकीले आफ्नो जीवनका अनुभवलाई सँगाली जन्मभूमि र कर्मभूमिसँगै पितृभूमि नेपालप्रतिको प्रेम र सौहार्दतालाई पुस्तकमा उतारेको बताए । अभिनेता, राजेश हमालले पुस्तक विश्वभरका नेपालीले नेपाली हुनुको भावना बुझ्न पढ्नै पर्छ । अभिनेत्री, भुवन चन्दले आफै पनि म्यानमारसँग सम्बन्धित छु र यो पुस्तकसँग सामिप्यता वहन गदै विदेशमा वर्षाैँदेखि रहेका नेपालीहरूलाई बुझ्न यो पुस्तक उपयोगी रहेका बताईन । पुस्तकको बिक्रीबाट प्राप्त हुने रकम सामाजिक कामहरूमा लगाइने भएको छ । कार्यक्रममा धुर्मुस–सुन्तली फाउण्डेशनको लागि पनि पुस्तकको बिक्रीबाट आएको केही रकम, कुमार कार्कीको परिवार र थाई नेपाली संघको तर्फबाट पाँच लाख रकम हस्तान्तरण गरिएको छ ।
जीवन संघर्ष पुस्तक कुमार कार्कीको जीवन र अनुभवमा आधारित पुस्तक हो । यस पुस्तकमा बर्मा, थाईल्याण्ड र नेपालको कथा समावेश छ । बर्मामा नेपालीहरूको प्रवेश कसरी भयो ? उनीहरूले कसरी बर्मामा बसाइँ सरे ? कसरी उनीहरूको जीविकोपार्जन सुरु भयो ? उनीहरूले नेपाली भेष, भाषा र संस्कृतिको सयौँ वर्षसम्म कसरी जगेर्णा गरे ? नेपाल र नेपाली समाजप्रति उनीहरूको किन धेरै स्नेह र ममता भयो ? कहिल्यै नेपाल नआउने नेपाली मूलका बर्मेलीहरूले कसरी भाषा र संस्कृतिको संरक्षण गरिरहे ? जस्ता अनगिन्ती प्रश्नहरूको उत्तर यस पुस्तकमा पाउन सकिन्छ । बर्मामा हाल करिब तीन लाख नेपाली मूलका मानिसहरू बसोबास गर्छन् । तर बर्माबाट अन्य ठाउँ सर्दै गएका नेपालीहरूको सङ्ख्या बढिरहेकोले यो सङ्ख्या हाल केही घटेको अनुमान गरिन्छ । थाईल्याण्डमा पनि एक लाख भन्दा बढी नेपाली मूलका मानिसहरू बसोबास गरिरहेका छन् ।
बर्मा र थाईल्याण्ड नेपाली भाषा र संस्कृतिको जगेर्नामा क्रियाशील दुई देश हुन् । यी दुबै देशहरूमा दोस्रो विश्वयुद्ध ताकादेखि नै नेपालीहरूको बसोबास रहँदै आएको छ । यी दुई देशहरूमा नेपालीहरूको मौलिक पहिचान, आफ्नो पहिचान कायम राखिरहन नेपाली मूलका व्यक्ति तथा संस्थाले गरेको कामको बारेमा सामग्रीहरू पनि यस पुस्तकमा समावेश छन् ।
चार भागमा बाँडिएको यस पुस्तकको पहिलो खण्डमा बर्मामा नेपालीहरूको बसोबासको सुरुवातको कथा समावेश छ भने दोस्रो खण्डमा एउटा आप्रवासी कामदारको रूपमा थाईल्याण्डमा गरेका दुःख र संघर्षका कथाहरू समावेश छन् । तेस्रो खण्डमा थाईल्याण्डमा नेपालीहरूको संगठित प्रयासको कुरा समावेश छ भने चौथो खण्डमा नेपालमा महाभूकम्पपछि थाई नेपाली संघको तर्फबाट भएका सेवा र सहकार्यका सामग्रीहरू समावेश छन् । यसै खण्डमा उहाँले आफूले व्यवसाय गर्दा पाएका सफलताका कथा समावेश गर्नुभएको छ ।
बर्मा र थाईल्याण्डमा रहेका नेपाली मूलका मानिसहरूले नेपाललाई पितृभूमिको रूपमा मान्दछन् । जीवन संघर्ष पुस्तकमा पनि उहाँले जन्मभूमि बर्मा, कर्मभूमि थाईल्याड र नेपाललाई पितृभूमिको रूपमा उल्लेख गर्नु भएको छ । सारांशमा यो पुस्तक कुमार कार्कीको कथा मात्र हैन, हजारौं नेपाली मूलका मानिसहरूको कथा
हो । यसले दुबै देशमा रहँदै आएका नेपाली मूलका मानिसहरूको कथा, संवेदना, खुशी र देशप्रेमको कथालाई बोक्दछ । नेपालका लागि अनागरिक भए पनि बर्मा र थाईल्याण्डका नेपालीहरूले नेपाली समाजलाई एकदमै नजिकैबाट नियालिरहेको तथ्य यस पुस्तकमा उहाँले उल्लेख गर्नुभएको छ । मिडिया सर्भिस नेपालले यो पुस्तक प्रकाशन गरेको हो ।

Bhansar Bivag
Argakhachi Cement